Ξενάγηση ή, μήπως, ταξίδι στα μονοπάτια της μνήμης;
Η Κασταμονίτσα στην έκθεση
ΚΡΗΤΗ, ΝΗΣΟΣ ΛΑΛΕΟΥΣΑ - ΕΘΙΜΑ ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Δεν ξέρω αν εκπροσωπούσαν ένα χωριό ή, απλώς, τις διαδοχικές επιστρώσεις της μνήμης. Συγχωριανοί μου από την Κασταμονίτσα! Ήρθαν οργανωμένα στην έκθεση και γέμισε ο χώρος με τα πιο γλυκά συναισθήματα.
Μιλήσαμε πολύ, αλλά δεν ένιωσα να κάνω ξενάγηση. Κοινό το ταξίδι, συντροφικό, στα μονοπάτια της μνήμης.
Ευχαριστώ, παιδιά, για την επίσκεψη. Ιδιαίτερα την Θεοδώρα, Πρόεδρο του Συλλόγου, τον εφημέριο π. Νικόλαο, μα και όλους εσάς.
Σαν ανταπόδοση σκέφτηκα να σας αφιερώσω ένα μικρό ποίημα γραμμένο πριν από χρόνια:
Ο Τόπος μου
Βουνό σε φόντο γαλάζιο
πέτρες σ’ άλλες πέτρες θεμελιωμένες
βήματα σε τραχιά μονοπάτια
ο τόπος μου.
Χώματα σκαμμένα ξανά και ξανά
αιμάτινες επιστρώσεις η γη μου
και πέρδικες στο αναλόγιο του Απρίλη
ο τόπος μου.
Φωνές στριμωγμένες
ανάμεσα στην ιστορία την άγραφη
και τον μύθο τον σκοτεινό
ψιθυρίσματα μυστικά
κεντημένα στον ανιστόρητο χρόνο
ο τόπος μου.
Σταματώ ξανά στο καλύβι του Άι Νικόλα
εικόνες με ασαφή περιγράμματα
και μια κερά μεγαλομάτα
βιγλατόρισσα των ονείρων, βρύση πολύκρουνη
Κυριακή
με τα ωσανά, τα εν υψίστοις και τις ψαλμωδίες της πέρδικας.
Από τότε συλλαβίζω σκιές
Παφλαγόνες εποίκους
και Μαδαρίτες με τ’ άσπρα τους φλάμπουρα
και δρομολάτες, και ζευγάδες, και ποιμένες εγχώριους.
Στιγμές είναι ο κόσμος μου, λέω. Κι η μνήμη στιγμές
ο παππούς να ροβολά στ’ ανάπλαγα
η μητέρα στο πίσω στασίδι,
όλα εκεί.
Τοιχογραφία της μνήμης ο τόπος μου
Όχι δεν γράφω, σκιές ζωγραφίζω
σπίτια στοιχημένα στον χρόνο
και δρομολόγια μυστικά των ανέμων
και μονοπάτια παλιά, χιλιοβάδιστα.
Κάπου εκεί έχω φυλάξει τα πρώτα μου βήματα
εκεί και τις πρώτες μου λέξεις.
Ε, παππού μου, με βλέπεις;
Εκεί είμαι.
Νίκος Ψιλάκης