Ο ΝΕΑΡΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΗΜΟΥΝ ΕΓΩ…

ΘΥΣΙΑ ΒΙΑΝΝΟΥ, ΝΑΖΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ, ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ, ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΑ ΑΠΟΣΠΆΣΜΑΤΑ, ΨΙΛΆΚΗΣ ΝΙΚΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΥΛΥΡΗΣ

Ο ΝΕΑΡΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΗΜΟΥΝ ΕΓΩ…

(ΚΑΙ ΣΤΙΣ 10 ΜΑΪΟΥ 2024 ΘΑ ΠΡΟΒΑΛΟΥΜΕ ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΜΕ ΕΚΑΜΑΝ ΝΑ ΔΑΚΡΥΣΩ)

Είναι κάποιες στιγμές που δεν νιώθεις μονάχα τον χρόνο ν’ αλλάζει πορεία, κάποιες στιγμές που όσα ακούς ν’ αφηγούνται οι άλλοι νομίζεις ότι γίνονται τώρα, μπροστά σου. Έτσι ένιωσε κάποτε κι ένας νεαρός ερευνητής που βρέθηκε να χτυπά τις πόρτες όσων είχαν σωθεί από τα εκτελεστικά αποσπάσματα, τις πόρτες των θυμάτων και των γυναικών που είχαν μείνει χήρες στα νιάτα τους, συλλέγοντας μνήμες και πόνο – 400 νεκροί σε δυο μέρες. Εκείνες τις ώρες, ο νεαρός ερευνητής ένιωσε το πιο δυνατό καρδιοχτύπι της ζωής του. Κάθε μαρτυρία τον έκανε να καταλαβαίνει όλο και πιο πολύ πόσο κοντά μας είναι το χτες, πόσο απάνθρωπος μπορεί να γίνει ο άνθρωπος.

Ο νεαρός αυτός ήμουν εγώ. Έτος 1981-1982. Πέρασαν κιόλας 40 τόσα χρόνια, όσα είχαν τότε περάσει από τη βαριά θυσία της πολύπαθης Βιάννου. Και, δεν το κρύβω, με σημάδεψε. Πάνω από 200 συνεντεύξεις, πάνω από 200 τραγωδίες. Κι άλλες τόσες φωνές που ηχούσανε μέσα μου. Και θα ηχούνε για πάντα: «Όχι, δεν πρέπει να αφήσουμε το χτες να γίνει σήμερα. Ούτε αύριο. Χρέος δικό μου, χρέος δικό σας, χρέος εκείνων που μπορούν ακόμη να συλλογίζονται και να αισθάνονται άνθρωποι».

Είναι αδύνατον να δω το ντοκιμαντέρ που γυρίσαμε τότε με τους φίλους Νίκο Παπαθανασίου (σκηνοθέτη), Γιώργο Τραχανατζή (οπερατέρ) και Ντένη Αντύπα (γενική επιμέλεια – συντονισμό) και να μην ξεφύγει κάποιο δάκρυ. Δυο καλοκαίρια για μια ταινία 35 λεπτών. Με τον αγαπημένο μου Γιάννη Ξυλούρη (Ψαρογιάννη) να κάνει την εισαγωγή. Η φωνή του σχεδόν σπαρακτική: «Αδέρφια, σαν θα πάτε στης Βιάννος τα χωριά». Και σελίδες σημειώσεων, αμέτρητες σελίδες. Βιογραφικά, εμπειρίες, μνήμες απέθαντες.

Κάποιοι από τους εκτελεσθέντες σώθηκαν, όχι λίγοι, έπεφτε ο ένας γαζωμένος με σφαίρες πάνω στον άλλον, οι χαριστικές βολές δεν έφτασαν σε όλα τα σώματα. Βαριά τραυματίες, ακόμη και με διαμπερή τραύματα, ζητούσαν θαλπωρή και φροντίδα. Και τότε βρέθηκε ένας στρατιωτικός γιατρός να σηκώσει το βάρος. Ένας γιατρός χωρίς μέσα, χωρίς εφόδια, μα με πίστη στο λειτούργημά του. Ο Γιώργης Παπαμαστοράκης, ο γνωστός Γερουλάνος.

Το Σάββατο 11 Μαΐου 2024 ο Ιατρικός Σύλλογος Ηρακλείου οργανώνει μιαν ενδιαφέρουσα ημερίδα με τίτλο «Υγειονομική περίθαλψη στα χρόνια της Κατοχής» στην αίθουσα Ανδρόγεω του Δήμου Ηρακλείου. Θα είμαι ένας εκ των εισηγητών, αλλά θα μιλήσω ελάχιστα. Μόνο λίγα λεπτά. Προτίμησα να προβάλω αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ του 1982 με αυθεντικές μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν στο πετσί τους τη βαρβαρότητα του ναζισμού, ακόμη και μερικών από εκείνους που επέζησαν τρυπημένοι από τις σφαίρες.

Το συνέδριο αρχίζει στις 9 το πρωί. Η δική μου εισήγηση έχει προγραμματιστεί για τις 11.00.

Νίκος Ψιλάκης

 

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: https://ish.gr/?action=displayblock&block_id=7575&content_lang=1&subsite...