Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ (ΓΙΩΡΓΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΨΙΛΑΚΗΣ)

ΓΝΩΡΙΣΑ ΚΙ ΕΓΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ

ΤΟΝ ΚΑΠΕΤΑΝ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ

(ΓΙΩΡΓΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΨΙΛΑΚΗ)

...Στην Κρήτη επέστρεψε το 1945, βαριά τραυματίας. Είχε μαζί του μόνο μια κουβέρτα και μια βαλίτσα με τα χαρτιά του, κυρίως θεατρικά έργα που έγραφε στο βουνό. Έλειπε από τον Οκτώβρη του' 40, τότε που ως επίστρατος βρέθηκε στα βουνά της Αλβανίας κι έζησε όλο το μεγαλείο της νίκης κι όλο το δράμα της ελληνικής υποχώρησης μετά την επίθεση των Γερμανών.

Θεωρούσε μεγάλη τιμή του που η ηγεσία του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ τον επέλεξε ως στρατιωτικό υπεύθυνο μιας επίλεκτης ομάδας νέων και του ανέθεσε την εκπαίδευση της υποδειγματικής διμοιρίας της ΕΠΟΝ. Από τότε έγινε ο Καπετάν Δημοσθένης, αυτό το ψευδώνυμο διάλεξε, μ' αυτό τον θυμούνταν στα χωριά της Μακεδονίας.

Εκεί, στη Μακεδονία, έζησε όλα τα χρόνια της ναζιστικής κατοχής. Οργάνωνε νέους στην ΕΠΟΝ, έγραψε θεατρικά έργα, έπαιξε ως ηθοποιός στο θέατρο του βουνού, εμψύχωνε τους κατοίκους. Και το κυριότερο: Οργάνωσε πετυχημένα σαμποτάζ εναντίον του γερμανικού στρατού κατοχής και πολέμησε σκληρά. Τραυματίστηκε σε μια νικηφόρα μάχη τον Σεπτέμβρη του '44. Οι σφαίρες τσάκισαν τον αριστερό του βραχίονα και λάβωσαν τα πλευρά του.

Ήμουν παιδί όταν πρωτοείδα τα τραύματα και τρόμαξα. Μεγάλες ουλές ήταν τα δικά του παράσημα.

 Στον εμφύλιο δεν πήρε μέρος. Έζησε ήσυχα σ' ένα χωριό της Κρήτης, την Κασταμονίτσα, και ταξίδεψε στη χώρα της αιώνιας γαλήνης το 1997. Για την ιστορία του δεν μιλούσε συχνά. Δάκρυζε μόνο όταν έβλεπε στην τηλεόραση να καταθέτουν στεφάνια στους τόπους των αγώνων του, εκεί που ο ίδιος ως Καπετάν Δημοσθένης είχε δώσει τις μεγάλες μάχες με τα καμάρια του, τα δεκαοκτάχρονα και τα εικοσάχρονα ΕΠΟΝιτάκια του. Κι ευτυχώς που βρέθηκε ο κ. Αντώνης Σανουδάκης να καταγράψει τις μνήμες του. Ήταν Αύγουστος του 1995...

Η αφήγηση ζωής έγινε μόλις τώρα βιβλίο. Συγγραφέας ο πολυγραφότατος Αντώνης Σανουδάκης, εκδότης ο κ. Παπαδόπουλος (εκδ. Ταξιδευτής). Τους ευχαριστώ και τους δυο. Μου δώσανε την ευκαιρία να γνωρίσω κι εγώ καλύτερα τον Καπετάν Δημοσθένη, κατά κόσμον Γεώργιο Νικολάου Ψιλάκη. Τον άνθρωπο που δεν μιλούσε πολύ για τη δική του ζωή γιατί έβαζε πάντα το «εμείς» μπροστά από το «εγώ». Τον πατέρα μου!

Διάβασα με συγκίνηση την αφήγησή του. Όσα είπε για την αντίσταση στον ναζισμό, για το θέατρο, για τα τραγούδια που έγραφε στα βουνά και τα τραγουδούσαν οι αντάρτες, για το συγκινητικό δίκτυ προστασίας που έστησαν οι χωριανοί του, με πρώτο και καλύτερο τον Σηφογιάννη (σπουδαία μορφή της αντίστασης), όταν τον κυνηγούσε το παρακράτος...

Το βιβλίο παρουσιάζεται την Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2018 στο Ηράκλειο, στις 7.30 το απόγευμα, στην δημοτική αίθουσα της οδού Ανδρόγεω.

Το σκίτσο που συνοδεύει τούτο το κείμενο είναι του σπουδαίου ζωγράφου Μανώλη Σαριδάκη.