Ο ΜΑΓΟΣ ΜΕ ΤΑ ΑΔΕΙΑ ΧΕΡΙΑ - ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ (και μια εξομολόγηση του συγγραφέα)
Πώς να περιγράψεις τη στιγμή που πιάνεις στα χέρια ένα δικό σου φρεσκοτυπωμένο βιβλίο; Τη συγκίνηση και την κορύφωση των συναισθημάτων; Πώς να περιγράψεις το πρώτο ξεφύλλισμα και τις μνήμες που σε κατακλύζουν; Όλες τις μνήμες, από την εποχή της κυοφορίας μέχρι τη μοναξιά της γραφής, μέχρι τη δημιουργία και τον σχεδιασμό στο τυπογραφείο;
Συγκίνηση; Ναι, συγκίνηση! Γιατί τα τρία καινούργια βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν ξεπηδούν από τα παιδικά μου βιώματα και απευθύνονται στα παιδιά. Σαν ανάγκη το ένιωθα. Και χρέος. Στον Κωνσταντίνο, στη Μαριλέτα, σε όλα τα παιδιά, μικρά και μεγάλα. Ξανάγινα παιδί για να τα γράψω. Άκουσα λέξεις, βυθίστηκα στη γοητεία της αφήγησης, ταξίδεψα σε κόσμους ονειρικούς, κάπου ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Και ομολογώ με κάθε ειλικρίνεια ότι πέρασα καλά. Όσο έγραφα σκεφτόμουν μονάχα τα παιδιά που θα τα διαβάσουν. Και όταν αφηγήθηκα το πρώτο τυπωμένο παραμύθι στους μικρούς ακροατές μου ένιωσα να μην έχουν περάσει τα χρόνια. Ο κόσμος ήταν πιο λαμπερός, πλουμισμένος με χρώμα και φως. Και, φυσικά, πολύ πιο όμορφος!
Δύσκολο είδος το παραμύθι. Πρέπει να ξαναγίνεις παιδί. Ν’ αφήσεις το σήμερα, να δραπετεύσεις από τον χρόνο, να γίνεις κομμάτι της παιδικής αθωότητας, για να νιώθεις στην καρδιά σου την έκπληξη και να προσδοκάς το καλό. Μονάχα το καλό.
Μίλησα πολύ με τον Τάκη τον Μόσχο, τον σπουδαίο ζωγράφο και καλό συνεργάτη μου. Θέλαμε οι ζωγραφιές να μιλούν στα παιδιά. Να συμπληρώνουν τον λόγο και να ανοίγουν άλλους ορίζοντες, όχι να εγκλωβίζουν την παιδική φαντασία σε σχήματα και προκατασκευασμένα στερεότυπα. Και βρήκαμε ως καλύτερη λύση την αξιοποίηση της παράδοσης. Τις διδαχές της βυζαντινής τέχνης, την ομορφιά της καλής λαϊκής τέχνης, τον σίγουρο βηματισμό της κλασικής ζωγραφικής. Εικόνες σχεδιασμένες σωστά, γιατί κανένας δεν έχει δικαίωμα να υποτιμά τα παιδιά και μάλιστα σε ηλικίες που διαμορφώνουν το αισθητικό τους κριτήριο. Μας απωθεί κάπως η μίμηση της παιδικής ζωγραφικής γιατί κανένας μας δεν μπορεί να τη φτάσει...
Έτσι πορευτήκαμε και με τους υπόλοιπους καλούς συνεργάτες. Τις αγαπημένες μου, τη Μαρία και την Έφη, που ξανακοιτάζουν τα κείμενά μου, τον φίλο Νίκο Ντρετάκη που αναλαμβάνει τώρα και χρόνια την ευθύνη για την εμφάνιση των βιβλίων μας.
Το πρώτο από τα καινούργια βιβλία, Ο Μάγος με τα άδεια χέρια, εμπνέεται από την παράδοση αλλά στο σύνολό του αποτελεί μια παιγνιώδη ανατροπή. Με τα δώρα είναι συνδεδεμένη η ιστορία των Μάγων, αλλά τώρα ένας από αυτούς φτάνει στον νεογέννητο Χριστό με άδεια χέρια. Είναι μια διαφορετική ιστορία ή μήπως μια μεταφορά της στο παιχνίδι; Έτσι γιατί το δώρο μπορεί να μην είναι φτιαγμένο από ύλη και όμως να είναι πολύ πιο σπουδαίο και, φυσικά, πιο πολύτιμο.
Στόχος μου να δώσω μέσα από τη δράση και την πλοκή το νόημα κάποιων αφηρημένων εννοιών. Να πορευτώ μαζί με τους πρωταγωνιστές του παραμυθιού στα δρομάκια μιας μικρής γειτονιάς κι εκεί να ξαναντικρίσω την πραγματική εικόνα του σύγχρονου κόσμου, να συναντήσω τη μικρή Μάγια που το δικό της δώρο στον νεογέννητο Χριστό ήταν ένα απλό κλαδάκι από το πρώτο δέντρο που βρήκε μπροστά της γιατί δεν είχε τίποτ’ άλλο να προσφέρει.
Είναι ωραίο να ξαναγίνεσαι παιδί. Να ταξιδεύεις μαζί με τα σημερινά παιδιά και να θαυμάζεις την οξυδέρκεια και την παρατηρητικότητά τους. Το έκανα και σήμερα όταν διάβαζα στη μικρή συντροφιά μου το παραμύθι του μάγου με τα άδεια χέρια.
Για τα άλλα δυο βιβλία θα μιλήσομε μιαν άλλη φορά!
Νίκος Ψιλάκης, 10 Δεκεμβρίου 2022.
