Χίλια χρόνια τώρα χτυπιέται με το κύμα
ΤΟ ΡΙΖΙΜΙΟ ΞΩΚΛΗΣΙ ΤΩΝ ΣΦΑΚΙΩΝ
Χίλια χρόνια πέρασαν από τότε! Δέκα αιώνες και πλέον. Ο ναός εκεί. Βράχος ριζιμιός και τούτος σφηνωμένος σ’ ένα ερημικό ακρογώνι της Κρήτης.
Χίλια χρόνια κονταροχτυπιέται με το κύμα, χίλια χρόνια τον δέρνει ο άνεμος, χίλια χρόνια πλουμίζει τον τόπο.
Ένας ακούραστος οδοιπόρος τον έχτισε γύρω στο 1000 μ. Χ. Ο λόγιος Μοναχός Ιωάννης, ο λεγόμενος Ξένος, εκείνος που πιθανότατα είχε φέρει από τη Βασιλεύουσα τις νέες εξελίξεις στη λατρεία, στην αρχιτεκτονική, τη ναοδομία. Δύσκολα τα χρόνια. Μόλις είχε λευτερωθεί η Κρήτη από τους Σαρακηνούς.
Σπουδαία μορφή ο Ιωάννης. Γεννημένος σ’ ένα χωριό της Μεσαράς (Σίβα) έμελε να γίνει πρόμαχος της πατρογονικής πίστης. Περπάτησε πολύ για να πετύχει τον σκοπό του. Πέρασε από το όρος Ράξος (δυτικά Αστερούσια) κι από το σπήλαιο των Αγιών, κατηφόρισε στη Φαιστό όπου έχτισε τον Άη Γιώργη της Φαλάνδρας και προχώρησε προς τα δυτικά της νήσου. Εκεί έμεινε μέχρι το τέλος. Χτίζοντας ναούς εκπληκτικής ομορφιάς και μοναστήρια σπουδαία.
Στα Σφακιά βρίσκεται ο ναός της φωτογραφίας. Στον «οπίσω αιγιαλό», όπως έλεγε ο κτήτοράς του. Ανατολικά της Αγιάς Ρουμέλης, σ’ ένα τοπίο μαγικό. Ο ακαταλάγιαστος οδοιπόρος από το Σίβα τον αφιέρωσε στον Άγιο Παύλο. Ήθελε να θυμίζει εσαεί το σύντομο πέρασμα του Αποστόλου από τις νότιες ακτές της νήσου.
Και, ναι, χτυπιέται από τότε με το κύμα, με καταιγίδες και θύελλες. Με την τραμουντάνα, με τον λίβα, με τον λεβάντε. Και αντιστέκεται. Και αντέχει. Και μένει εκεί. Μνημείο του πολιτισμού μας, ορόσημο της πίστης, τεκμήριο της Ιστορίας.
Πέτρα ριζιμιά των Σφακιών ο ριζιμιός ναός.
Ακλόνητος σαν τους Σφακιανούς κι εκείνος.
Περήφανος, πεισματάρης, αγέρωχος.
Αν περνάτε από τούτα τα μέρη ανοίξτε την πόρτα. Κάποιος ερημίτης άγιος θα σας κοιτάξει από το τέμπλο. Και θα ’ναι σαν να σας κοιτάζουν δέκα αιώνες μαζί...
ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ
ΣΗΜΑΝΙΚΗ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΓΙΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ: Για τυχόν αναδημοσιεύσεις είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η παράθεση ενεργού συνδέσμου: https://karmanor.gr/el/article/hilia-hronia-tora-htypietai-me-kyma
